''ÇOCUKLARIN GELİŞİMİ AÇISINDAN OYUN VE ÖNEMİ''

    Yapılan araştırmalar oyunun çocuğun zihinsel, sosyal ve duygusal gelişimini olumlu yönde etkilediğine işaret etmektedir. Oyun, erken yaşlardan itibaren çocukların çevrelerini keşfetmek ve yeni deneyimler kazanmak için kullandıkları başlıca yoldur. Oyun, çocukların merak eden, yaratıcı, özgüvenli bireyler olarak yetişmesinde önemli bir yere sahiptir. Örneğin, bir ayakkabı kutusunu araba garajı olarak hayal ederek çocuk, hayal gücünün sınırlarını zorlar ve düşünme becerilerinde esnemeyi öğrenir. Oyun, çocukların sosyal becerilerini geliştirmelerinde de önemli bir yere sahiptir. Çocuklar oyun sırasında çıkan anlaşmazlıkları çözümleyerek problem çözme becerilerini geliştirirler.

   Oyun çocukların en doğal anlaşma ortamıdır.  Bir araya gelen iki küçük çocuk, daha birbirinin adını öğrenmeden oynamaya koyulurlar. Çünkü oyun onların ortak dilidir. Ancak birlikte oynayabilmek için, oyuncakları paylaşmak, oyun kurallarını bozmamak gerekir. Oyunun çekiciliği 3 yaşından başlayarak çocukları işbirliğine iter. Böylece oyun, çocuğun toplumsal bir varlık olarak gelişmesinde en doğal ortam olur. Başlangıçta çekişme, mızıkçılık, küsme gibi davranışların görülmesi olağandır. Ancak düzelmeyecek gibi bozulan bu ortaklıklar kısa sürede yeniden kurulur. Oyunun tadı, bencilliği geriye iter. 

   Oyunun çocuğun duygusal gelişimine de katkısı büyüktür. Bir yetişkinin konuşarak kendisini ifade etmesi gibi çocuklar da duygularını, meraklarını ve ihtiyaçlarını oyun yoluyla ifade ederler. Gerçek hayatta çocuk için kaygı verici olabilecek öfke, üzüntü, kıskançlık gibi olumsuz duygular oyun sayesinde daha rahat dile getirilebilir. Örneğin, anne babasının ilgisini kardeşi ile paylaşmakta zorlanan bir çocuk oyunda anne baba ve çocuktan oluşan üç kişilik bir aile hayal edebilir.

  Oyun aynı zamanda çocuğa yetişkin dünyasından uzakta, kurallarını kendi koyabildiği ve böylece yaşamı üzerinde bir kontrol duygusu hissedebildiği bir alan sağlar. Gündelik yaşamda çocuk yetişkinlerce kontrol edilen bir dünyaya uyum sağlamak durumundadır. Yemek ve uyku saati gibi düzenlemelerin yanı sıra çocuktan anne babanın koyduğu sınırlar çerçevesinde hareket etmesi beklenir. Oyunda ise çocuk istediği her şeyi dilediğince hayal etmekte özgürdür.

   Çocuğun içinden geldiği gibi hayal ettiği serbest oyunun yanı sıra bir de kurallı oyunlar diye tanımlanabilecek yapılandırılmış oyunlar vardır. Yapboz, kutu oyunları gibi daha çok masa başında oynanan bu oyunlar çocuğun dikkat vb. bilişsel becerilerinin gelişmesinin yanı sıra okul hayatında ihtiyaç duyabileceği birtakım sosyal becerileri edinmesinde de önemli bir rol oynar. Bu kurallı oyunlar sayesinde çocuk sıra bekleme, kazanma-kaybetme gibi durumlar karşısında nasıl davranacağına ilişkin bir repertuvar edinme fırsatı bulur.

   Oyun çocuğun en güçlü ve en doğal dürtülerinden biri olan saldırganlık dürtüsünü atmasına yarar. Kendisine uygulanan cezaları hayalde de olsa başkalarına uygulayarak, doktor olup iğne yaparak, polis olup suçluları yakalayarak bu dürtülerine uygun bir çıkış yolu bulur. 

   Hayali oyunlarda çocuk korkulardan ve bu korkuların sonucu olan gerilimden kurtulabilir. Uygun seçildiği takdirde oyunlar gündelik yaşamda görülen kırıklıkların azalmasını sağlar. Çocuklar özel yaşamlarındaki bazı sorunları oyun yoluyla çözebilirler. Örneğin okulda el yazısında zorluk çeken bir çocuk, yazı için gerekli olan el hareketlerini kil faaliyeti, resim ya da boya yoluyla kazanabilir. Oyun çocuğun dili ve etkin bir anlatım aracıdır.

Oyun yoluyla öğrenmek zevklidir. Çocuklara pek çok bilgiyi oyunlaştırarak çok kolay kazandırabilirsiniz. Küplerle oynarken “Bana 7 küpten 3 tane kırmızı olanı verir misin?” dediğimiz zaman hem matematik hem renk kavramı bilgisini çocuğa verebiliriz.

Aslına bakacak olursak insan tüm yaşamı boyunca oyunu sever ve oyun her yaşta bir şeyler öğrenmenin daha keyifli bir yolu olarak kullanılabilir. Geleneksel öğretim metotları bizi dar kalıplar içine sıkıştırmıştır. Ancak günümüzde örneğin hizmet içi eğitimlerde oyun artık gündemimize girmiştir. Şirketler takım oyunları ile verimliliği ve performansı arttırmanın yollarını araştırmakta, drama ile çalışanların kendilerini ifade edebilme becerilerini geliştirmeye çalışmaktadırlar. Sözün özü, oyunu çocukluk çağının bir uğraşı olarak görmektense, onu tüm yaşamımız boyu bir şeyler öğrenebilmenin keyifli yolu olarak kullanmamız gerekmektedir.