ÇOCUKLARIN YAŞAMINDA ''OYUN''UN ÖNEMİ
Oyun, çocuğun bulunduğu yaş ve gelişim düzeyine göre, bir boş zaman faaliyeti, eğlence için yapılan bir etkinlik şeklinde nitelenir. Aslında çocuk için oyun yalnızca bir eğlenme değil, bir meşguliyettir.
Gerçekten de oyun çocuğun gelişme, öğrenme, kendini ve çevresindeki eşya ve insanları tanıma ve duygularını ifade etme aracıdır.
Çocuk oyun yardımıyla büyür ve gelişir.
Çocuk oyun yoluyla deneyimlerini geliştirir. Öğrendiklerini pekiştirir. Yaşıtları ile birlikte olmanın zevkini tadarken, bir yandan da öbür çocukların da kendisi gibi isteklerinin bulunduğunu ve başka çocuklarla oyun oynamak istiyorsa, onlarla geçinmenin yollarını keşfetmesinin gerektiğini öğrenir.
Kısaca oyun, çocuğu yetişkin yaşamına hazırlama işinde, son derece önemli bir araçtır. Bu açıdan oyun, yalnızca eğlence için yapılan bir faaliyet olmaktan çok tıpkı yetişkinin görev yapması gibi ciddi bir faaliyettir. Bu nedenle çocuk oyunlarına bakıldığında çocukların büyüklerin eğlencelerini, oyunlarını değil, onların çalışmalarını taklit ettikleri görülür. Örneğin; evcilik oyununda anne rolünü oynayan çocuğun temizlik yapması gibi.
Oyun, çocuğun duygu, düşünce ve gelişim düzeyini anlamanın en iyi yoludur. Yaşamın belirli bir döneminde çocuğun başlıca öğrenme aracı olan oyunun rahat bir alan içinde yeterli araçlarla oynanması da onun gelişimini olumlu yönde etkiler.
Bu açıdan bakıldığında oyuncağın da özellikle okul öncesi çocuğun yaşamında yeri büyüktür. Anne baba tarafından çocuk için seçilecek oyuncağın pahalı malzemeden, ya da çok gelişmiş bir teknikle yapılmış olması hiç de önemli değildir. Önemli olan, oyuncağın çocuğun gelişim düzeyine uygun olması, güvenle kullanılabilmesi, birden fazla oyunda kullanma olanağının bulunmasıdır.
Oyun Materyalleri Beş Ana Grupta Toplanabilir: Oyuncaklar;
- Çocuğun dış çevreyi keşfetmesine yardımcı olmalı (arabalar, hayvanlar gibi),
- Yaratıcı faaliyetleri teşvik edici nitelikte olmalı (Legolar, oyun hamurları gibi),
- Hayal gücünü uyarabilmeli (kuklalar, bebekler gibi )
- Çocuğun yetişkinin yaptığı işlerde beceri kazanmasına yardımcı olmalı(mutfak malzemeleri, bahçe malzemeleri gibi)
- Doğrudan doğruya fiziksel ve zihinsel yeteneklerin gelişimine yardımcı olmalıdır(ip, top, puzzle gibi)
Çocuğa oyuncak seçerken, yaşı, gelişme özellikleri, çocuğun ilgileri, el becerisi göz önünde bulundurulmalı, mümkünse onun oyuncağını kendisinin seçebilmesine izin verilmelidir.
Ancak burada her zaman çocuğun en az uygun olan oyuncağı seçmesi olasılığı vardır. Bu durumda, annenin öteki oyuncakların özellikleri hakkında aydınlatıcı bilgiler vermesinin son derece yararı vardır. Çocuğun bu önerileri dinlemesi, annenin veya babanın zaman zaman çocukla birlikte oynaması durumunda daha da etkili olacaktır. Çocuk oyun arkadaşı olan annenin önerisini kabul etmekte çok güçlük göstermeyecektir.
Okul öncesi dönemde çocuğun ana dilini konuşması için teşvik etmek amacı ile anne çocuk arasında oynanacak sözlü oyunlardan yararlanılabilir. Bu arada büyük resimli kitaplar, kendisine anne tarafından okunan bir masal kitabı da içeriğiyle de kolaylıkla çocuğun tercih edeceği oyun gereçleri arasında yer alabilir.
(Alıntıdır.)
Neslihan TURGUT
Psikolojik Danışman
