ANNE BABA TUTUMLARININ ÇOCUKLARDA KARAKTER GELİŞİMİNE ETKİLERİ NELERDİR?

ANNE BABA TUTUMLARININ ÇOCUKLARDA KARAKTER GELİŞİMİNE ETKİLERİ NELERDİR?

    Anne baba tutumları, çocuğun benlik ve dolayısıyla karakter gelişiminde son derece etkin rol oynamaktadır.. Çünküçocuğun karakteri ve benlik algısı ebeveyninin ona yönelttiği tutumların bir yansımasıdır. Bu daçocuğun sağlıklı bir birey olarak yetişebilmesinde ebeveyninin bilinçli ve farkındalık düzeylerininyüksekolmasınıgereklikılmaktadır.

07.11.2023 190

    Gelişim; fiziksel, zihinsel, duygusal ve sosyal yönleriyle bir bütün halindedir. Çocuğun heralandaki gelişimi bir diğerini etkilemektedir. Çocuğun sağlıklı büyümesi ve gelişmesi; İçindebulunduğu ailedeki bireylerin olumlu, tutarlı ve sevgi dolu tutumuna bağlı olduğu söylenmektedir. Çocuğun yaşamındad avranış biçimi haline getireceği olumlu ya da olumsuz alışkanlıkların kaynağının genetik faktörler olmasının yanında özellikle yaşamın önemli bir dönemi olan okul öncesi dönemde çocuğun kişilik gelişimine en çok katkıda bulunan etkenler ailesel ve çevresel etkenler olara ksöylenebilir. Çocuğun davranış geliştirmesinde; anne-babanın çocuğa karşı aldığı tavrın, anne- baba tutumları ve davranışlarını gözlemlemeve bu davranışları rol model alma olduğu söylenebilir. Çocuğun anne-babasıyla olan iletişiminin; diğer insanlara, nesnelere ve tüm hayata karşı olan tutum ve davranışlarını etkilediği söylenebilir. Anne-babatutumları; baskıcı-otoriter,demokratik-destekleyici-güvenilir,ihmalkar,reddeden-gevşek,aşırıhoşgörülü,aşırıkorumacı,müdahaleci,tutarsız-kararsız,mükemmeliyetçi ebeveyn tutumu olarak sınıflandırılabilmektedir.

 

Baskıcı Otoriter Ebeveyn Tutumları ve Çocuğun Karakter Gelişimine Etkisi

   Baskıcı ve otoriter ebeveyn tutumu ebeveynlerden birinde veya her ikisinde görülebilir. Bu tutumu sergileyen ebeveyn, anne veya baba yaşadığı erebeveyndeçocukgibibututumdanolumsuzetkilenebilir. Bu tutumun hâkim olduğu ailelerde kararlar baskınebeveyn tarafından alınır.

  Çocukların kararlarda söz hakkı yoktur. Evde belirgin kurallar vardır ve kurallara uyulması beklenir. Kurallar yerine getirilmediğinde ceza ve kısıtlamalar uygulanır.

 

  Çocuklar ebeveynlerini sevip saydıkları için değil; ebeveynlerinden korktukları için uyum gösterirler. Kararlar, fikirler tartışılmaz, Duygu ve düşünceler üzerine konuşulmaz. Ailede kendiliğinden, keyifli geçen zamanlar sınırlıdır. Çocuklar için ebeveynleri karar merci konumundadır ve yalnızca onay gerektiren durumlarda ebeveynlerle iletişim kurulur.

 

   Sıcak, güvene dayalı, samimi ilişkiletişim yoktur. Bu ebeveyn tutumu ile büyüyen çocuklar içe kapanık,sinik,pasif, agresif bireyler olabilirler. Duygu ve düşüncelerini sağlıklı yollarla ifade etmekte güçlük yaşarlar. Baskıcı,otoriter ebeveyn tutumlarıyla korku kültüründe yetiştirilen çocuklar hata yapmaktan,eleştirilmekten korkarlar.

 

   Çoğunlukla başkalarıyla kıyaslanan, rekabete sokulan çocuklardır. Özellikle de kardeşler arasında kendilerini ispat etme ihtiyacı duyarlar. Arkadaş ilişkileri ve sosyal becerileri zayıftır.

 

  Arkadaş edinmekte veya arkadaşlığı sürdürmekte zorlanırlar. Sosyal normlar ve kurallarla ilgili katı kalıplara sokularak büyütülürler.

 

   Bu nedenle empatik düşünme ve inisiyatif alma becerisi yeterince gelişmez. Kendi kararlarını alamayan; hatalarında cezalandırılan, fikirlerini beyan edemeyen çocuklarda öz güven ve benliksaygısı gelişmez.

Zamanla cezadan korunmak için yalana başvurabilirler. Okulda başarısız olmaktan korkarlar. Buçocuklarda sınav kaygısı, okul fobisi gelişebilir. Ergenlik döneminde riskli davranışlara eğilim, riskli gruplarla  arkadaşlık görülebilir. Bir gruba ait olma, olduğu gibi kabul edilme ve sevilme ihtiyacı duyarlar.